احمد زیدآبادی اگر یک سازمان معتبر حقوق بشری به کشورهای غربی معترض شود که چرا از روی ماجرای اعدام دستهجمعی 81 نفر در عربستان سعودی تقریباً به نرمی عبور کردند و این حادثه را با قاطعیت و صراحتِ لازم محکوم نکردند، از نظر من چنین اعتراضی کاملاً موجه و مقبول و مشروع است. اما اعتراض برخی مقامهای جمهوری اسلامی به آمریکا و اروپا در همین مورد، چندان قابل درک نیست و تناقضاتی در بر دارد. آیا از نگاه این مقامها، دخالت و اعتراضِ متحدان غربی به صدور و اجرای احکام قضایی در دیگر کشورها، اصولاً اقدامی مفید و صحیح است؟ اگر هست چرا هنگامی که این دخالت و اعتراض متوجه احکام قضایی کشور خودمان میشود، آن را "مداخلۀ غیر قانونی و نامشروع در امور داخلی یک کشور مستقل" مینامند و آن را قویاً محکوم میکنند؟ اما اگر چنین دخالتی اصولاً صحیح و مفید نیست، چرا حالا که نوبت به سعودیها رسیده است، طرفِ غربی را به تکرار یک "عمل نادرست و مضر" فرامیخوانند؟ طبعاً این مقامها پاسخ خواهند داد که منظورشان مشخصاً برخورد دوگانۀ غربیها و استفادۀ آنها از معیارها و استانداردهای دوگانه با موضوع حقوق بشر است به طوری که وقتی پای متحدانشان در میان باشد، چشم بر روی موارد فاحش نقض حقوق بشر میبندند ولی هرگاه کشورهای مخالف آنها موردی از حقوق بشر را نقض کنند، با تمام قوا به آن حملهور میشوند. چنین اعتراضی هم به نظر من شایستۀ یک نهاد مستقل حقوق بشری است و هنگامی که از سوی مقامهای دولتی مطرح میشود، متأسفانه با انگیزۀ پاک و بشردوستانهای همراه نیست، زیرا مقصود نهایی از چنین ایراد و اشکالی این نیست که چون به کارنامۀ حقوق بشری کشورهای مخالف خود معترض میشوید، پس به کارنامۀ حقوق بشری متحدان خود نیز معترض شوید تا سطح رعایتِ حقوق بشر در دنیا بهبود یابد، بلکه منظور این است که چون به عملکرد متحدان خود در زمینۀ حقوق بشر حساسیت لازم را ندارید، پس به عملکرد کشورهای مخالف خود نیز در این زمینه کاری نداشته باشید تا هر دولتی هر طور که دلش خواست با اتباع و شهروندان خود برخورد کند! بنابراین، ماهیت این بحث دغدغۀ رعایت حقوق انسانی در همه جای جهان نیست، بلکه بیشتر جستجوی بهانۀ ظاهرالصلاحی برای عبور از موازین شناخته شدۀ حقوق بشر است. به هر حال اینکه دولتها مخالفانِ داخلی خود را گناهکار و مستحق هر نوع مجازات و عقوبتی بدانند و اعتراض کشورهای دیگر در این زمینه را برنتابند، اما در مقابل، مخالفان داخلی کشورهای دیگر را بیگناه و اعتراض به مجازات آنها توسط دیگر کشورها را ضروری بدانند، خود از معیارهای دوگانهای است که دنیای ما از آن رنج میبرد. در هر صورت بیتفاوتی نسبی و سهلانگاری کشورهای غربی و رسانههای جریان اصلی در آن کشورها نسبت به اعدام 81 نفر در عربستان کاملاً قابل تقبیح است، اما این نکته را هم نباید فراموش کرد که اگر مواضع دولتهایی نظیر روسیه و چین را در این باره جویا شویم تردیدی نیست که از "حق حاکمیت عربستان برای مجازات افراد خاطی" آشکارا دفاع خواهند کرد. پس اگر غربیها در این موارد ریگی به کفش دارند، رقبای اقتدارگرای آنها در سطح جهان به جای ریگ، قلوه سنگ در کفششان است. بنابراین انصاف حکم میکند که هر چیزی را در جای درست آن ببینیم.
نظرات